Yaratıcı, insanoğlunun sağlığını korumak ve iyileştirmek için sayısız hediye sunar. Bunlardan biri de arıların muhteşem üretimi olan #propolis. Peki, propolis nedir, faydaları nelerdir ve günlük yaşamımıza nasıl dahil edebiliriz? Haydi birlikte daha yakından tanıyalım!
Propolis nedir?
Propolis, arıların ağaç-bitki kaynaklarından topladıkları reçine ve esansiyel yağlar içeren ve yine arılar tarafından kullanılan kovanı koruyan bir maddedir.
![Propolisi kullanan arılar](https://static.wixstatic.com/media/e0f5fb_b763288c17af45ebbafd84ba0735f069~mv2.jpg/v1/fill/w_438,h_438,al_c,q_80,enc_avif,quality_auto/e0f5fb_b763288c17af45ebbafd84ba0735f069~mv2.jpg)
İnsanlar tarafından çağlardan beri sağlık için kullanıldığı bilinmektedir.(1)
Propolis nasıl üretilir?
Arılar, bu maddeyi kovandaki mikropları ve mantarları önlemek, yuvayı temiz tutmak ve kovanın sıcaklık dengesini korumak gibi nedenlerle üretirler. İnsanlar ise arı kovanlarında teknik aparatlar kullanarak (propolis tuzakları ızgaralar vb.) bu propolisi toplayarak elde ederler.
![propolis görseli](https://static.wixstatic.com/media/e0f5fb_1fab3c8670f74e5db35ecdd2b6d2454a~mv2.jpg/v1/fill/w_500,h_500,al_c,q_80,enc_avif,quality_auto/e0f5fb_1fab3c8670f74e5db35ecdd2b6d2454a~mv2.jpg)
![propolis ve arı kovanı](https://static.wixstatic.com/media/e0f5fb_f17721d069af4720879242c1a9b1b6ba~mv2.jpg/v1/fill/w_438,h_438,al_c,q_80,enc_avif,quality_auto/e0f5fb_f17721d069af4720879242c1a9b1b6ba~mv2.jpg)
Propolisin Faydaları Nelerdir?
Propolis, içeriğindeki zengin flavonoidler ve antioksidan bileşikler sayesinde sağlığımıza pek çok fayda sağlar:
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Propolis, vücudu hastalıklara karşı daha dirençli hale getirir.
Antimikrobiyal Etki: Bakteri, mantar ve virüslerle savaşır.
Yara İyileşmesini Hızlandırır: Cilt üzerinde yenileyici etkisi bulunur.
Antioksidan Koruma: Vücuttaki zararlı serbest radikallerle mücadele eder, yaşlanma karşıtı etkiler sunar.
Diş Sağlığınızı Korur: Ağız ve diş sağlığınızı korur; çürük, yara ve aft gibi sorunlara iyi gelir.
Propolis hakkındaki bilimsel deney ve üniversite çalışmalarını okuyarak bizzat seçtiğimiz bazı bulguları kaynaklarıyla birlikte aşağıda istifadenize sunuyoruz. Şaşırtıcı gerçek bilgiler!
Propolis Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Propolis, bağışıklık sistemini güçlendiren bileşenler içerir. Özellikle enfeksiyonların önlenmesinde ve bağışıklık yanıtının artırılmasında etkili olduğu görülmüştür.(3) Yapılan çalışmalarda, propolisin doğal bağışıklığı uyardığı ve özellikle T lenfositlerin aktivitesini artırdığı gösterilmiştir. Propolisin fenolik bileşenleri, IL-1 ve IL-6 gibi sitokinlerin salınımını teşvik eder. Ancak, aşırı yüksek dozlarda bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkiler de gözlenebilir.(2)
Propolis ve Yara İyileştirici Özellik
Propolis, yara iyileşme sürecini hızlandırır. Özellikle fibroblast büyüme faktörlerini artırarak dokuların rejenerasyonunu destekler.(2) Propolis, hücre yenilenmesini destekler ve yara iyileşmesini hızlandırır. Özellikle yanık ve deri yaralarında kullanılmaktadır.(3)
Fareler üzerinde yapılan çalışmalarda, propolis uygulamasının fibroblast büyüme faktörü (FGF-2) ve vasküler endotelyal büyüme faktörünü (VEGF) artırdığı gözlenmiştir. Bu etkisi sayesinde yara tedavisinde kullanılmaktadır.(2)
Kan Şekeri ve Yağ Seviyelerini Düzenleme
Propolis, diyabet üzerindeki etkileriyle bilinir. Kan şekerini ve yağ düzeylerini düzenlerken, oksidatif stresi azaltıcı etkiler de göstermiştir. Tip-2 diyabetli bireylerde propolisin insülin duyarlılığını artırabileceği belirtilmiştir.(2)
Anti-Mikrobiyal ve Anti-Viral Etkileri
Propolisin bakteri, mantar ve virüslere karşı etkili olduğu araştırma ve deneylerde görülmüştür. Özellikle herpes simplex virüsü ve influenza gibi virüslere karşı koruyucu etkiler sağlamaktadır.(2) Çeşitli mantar, virüs ve parazit türlerine karşı antifungal ve antiviral etkiler sunarken, Propolisin antibiyotiklerle sinerjik etkisi, tedavi süreçlerini desteklemektedir.(3)
Propolisin Nöroprotektif Etkisi
Propolis, sinir hücrelerini oksidatif stresten (vücudumuza alınan oksijenin kullanımıyla ilgili) koruyarak Alzheimer ve Parkinson gibi nörolojik hastalıkların tedavisinde potansiyel ve aktif bir ajan olarak öne çıkmaktadır. Nöron hasarını geri döndürmek ya da daha ileri hasar oluşmasını önlemek konusunda önemlidir.(2)
Propolis ve Bağırsak Sağlığı
Propolis, bağırsak florasını dengeler ve patojenik bakterilerin çoğalmasını önler. Ayrıca probiyotik özellikler göstererek bağırsak duvarını güçlendirir.(2)
Propolis'in Antitümör ve Antikanser Etkileri
Propolisin içeriğindeki flavonoidler ve fenolik asitler, inflamasyonu azaltıcı ve tümör büyümesini engelleyici etkiler gösterir.(3) Propolisteki flavonoidler, hücresel büyümeyi düzenleyen sinyal yollarını hedef alarak tümör gelişimini önleyici etkiler sunar. Kanser tedavisinde tamamlayıcı bir ajan olarak değerlendirilmektedir.(2)
Propolis Ağız ve Diş Sağlığınızı Korur
Propolisin, diş çürüğünü önlemede ve ağız içi enfeksiyonların tedavisinde etkili olduğu belirlenmiştir. Bu etkilerinden ötürü diş macunlarında ve gargara ürünlerinde kullanılabilmektedir.(3)
Propolisin Antioksidan Etkisi
Propolis, fenolik ve flavonoid bileşenleri sayesinde güçlü bir antioksidan özelliğe sahiptir. Vücuttaki serbest radikallerin etkisini azaltmada kullanılır.(3) Propolis, serbest radikalleri yakalayarak oksidatif stresi azaltır ve endojen antioksidan sistemleri (SOD, CAT, glutatyon peroksidaz) destekler. Özellikle kafeik asit fenetil ester (CAPE), güçlü bir antioksidan olarak öne çıkar ve kemoterapötik ilaçların kanser hücrelerindeki toksisitesini artırır.(2)
Anti-İnflamatuvar Etkisi
Propolis, inflamasyon belirtilerini azaltan ve kan damarlarını güçlendiren polifenoller içerir. Romatoid artrit gibi inflamatuvar hastalıklar üzerindeki etkileri, prostaglandin sentezini engelleme yeteneği ile ilişkilidir. Propolisin bu özellikleri sayesinde bağışıklık sistemi üzerindeki olumlu etkileri bilimsel olarak kanıtlanmıştır.(2)
Anti-Fungal Özellikler
Propolisin mantar enfeksiyonlarını önleyici özellikleri, özellikle Candida albicans gibi patojenlere karşı etkili olduğunu göstermektedir.(2)
Propolis nasıl tüketilir?
Propolisin tüketim şekli bireyin sağlık durumuna ve tercihine göre değişebilir. Ayrıca propolis ham haldeyken katı ve sert olup, işlenmemiş halde kullanımı zor ve hatta sindirimi zordur.
Propolis şu şekillerde tüketilebilir:
1. Sıvı Ekstrakt (Damla)
Sıvı ekstrakt, genellikle su, süt, meyve veya üzerine damlatılabilir gıdalara damlatarak tüketilir.
2. Gargara veya Sprey
Ağız içi yaralar ve boğaz ağrıları gibi nedenlerle propolis spreyler ve gargaralar kullanılabilir.
3. Bal ile Karışım
Sıvılaştırılmış veya tozlaştırılmış propolis Bal ile karıştırılarak doğrudan tüketilebilir.
4. Çiğneme (Ham Propolis)
Ham propolis reçineleri küçük parçalara bölünerek çiğnenebilir, doğal sakızlarla çiğnenebilir, sonrasında tükürülebilir.
Dikkat: Çiğneme sırasında propolisin sert dokusu diş minesine zarar verebilir.
5. Cilt Uygulamaları
Yara veya yanık, kaşıntı, mantar gibi cilt sorunları olan bölgeler için propolis merhem veya krem formunda doğrudan cilde uygulanabilir.
6. Kapsül ve Tablet
Propolis kapsüller takviye edici gıda olarak alınabilir.
PROPOLİS ÜRÜNLERİ İÇİN ÖNEMLİ NOT: Ürün içeriklerine dikkat etmelisiniz. Gerçek dışı oranlarda aldatıcı ürünler olabilmektedir. Ayrıca doz talimatlarına da uyulması gerekir.
✔️ KAYNAK GÖSTERİP LİNK VEREREK ALINTI YAPILABİLİR. YAZI BİZE AİTTİR VE KAYNAK GÖSTERİLMEDEN KULLANILAMAZ ❗
Bilimsel Dayanaklar:
Propolis Hakkında Videolar
Propolis hakkında sağlık uzmanlarına ait seçkin videoları aşağıda istifadenize sunuyoruz.
Comentarios